Thành phố Thủ Đức được thành lập theo Nghị quyết số 1111/NQ-UBTVQH14 ngày 09/12/2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sáp nhập Quận 2, Quận 9 và Quận Thủ Đức với mục tiêu trở thành khu đô thị sáng tạo tương tác cao và khu kinh tế động lực mới của Thành phố Hồ Chí Minh. Đề án xây dựng đô thị thông minh và chuyển đổi số giai đoạn 2021-2025 (Quyết định số 6101/QĐ-UBND ngày 22/10/2021) đặc biệt chú trọng xây dựng mô hình khu phố thông minh làm cơ sở.
Mô hình khu phố thông minh giúp quản lý thông tin tích hợp trên nền tảng số, với dữ liệu như chủ hộ, địa chỉ, y tế, dân cư, thuế... Khu phố còn sử dụng hệ thống camera thông minh phủ kín các tuyến đường, hẻm, tích hợp dữ liệu camera của người dân về Trung tâm hình ảnh thành phố.
Người dân chỉ cần truy cập ứng dụng "Thành phố Thủ Đức" để sử dụng dịch vụ công trực tuyến như tra cứu hồ sơ hành chính, cấp phép xây dựng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cung cấp thông tin quy hoạch, và phản ánh kiến nghị. Tất cả các tuyến hẻm đều được lắp đặt đèn năng lượng mặt trời và cung cấp wifi miễn phí tại các điểm sinh hoạt cộng đồng.
Quá trình xây dựng và nhân rộng mô hình khu phố thông minh trên toàn thành phố Thủ Đức là một bước đi thực tế và khả thi, hình thành hệ thống quản lý dựa trên công nghệ số GIS, giúp Thủ Đức tiến tới trở thành đô thị thông minh, chuyển đổi số hiện đại.
Mô hình “khu phố thông minh” trên nền ứng dụng công nghệ số gis được thành phố Thủ Đức tổ chức triển khai thực hiện thí điểm tại 22 khu phố thuộc 5 phường với 15 nội dung chính như sau:
Nội dung thứ 1
Triển khai các ứng dụng công nghệ thông tin đã và đang vận hành hiệu quả tại Thành phố Thủ Đức: Đã tạo 22 tài khoản cho 22 khu phố thí điểm, cán bộ khu phố tiếp nhận thông tin và báo cáo thông tin với Ủy ban nhân dân phường thông qua hệ thống chính thức. Trước đây, hoạt động này chủ yếu thực hiện trực tiếp, qua điện thoại, qua nền tảng zalo.
Nội dung thứ 2
Hệ thống thông tin GIS phường Phước Long A phục vụ công tác quản lý nhà nước và phát triển kinh tế xã hội địa phương. Hệ thống thực hiện được các chức năng quản lý thông tin dân cư, quản lý thông tin nóc gia, quản lý thanh niên trong độ tuổi nghĩa vụ quân sự, quản lý biến động dân cư, quản lý thông tin an sinh xã hội. Trong đó ưu tiên dữ liệu quy hoạch, xây dựng, quản lý đô thị, quản lý dân cư, y tế, giáo dục. Đây là công cụ hỗ trợ đắc lực cho công tác tìm kiếm, thống kê, báo cáo phục vụ công tác quản lý nhà nước và phát triển kinh tế xã hội.
Nội dung thứ 3
Thành lập, duy trì hoạt động nhóm trao đổi thông tin giữa người dân, khu phố, tổ dân phố, chung cư, cảnh sát khu vực, Lãnh đạo phường, các cơ quan trực thuộc thành phố nhằm thông tin, trao đổi kịp thời quá trình xây dựng mô hình “Khu phố thông minh”.
Nội dung thứ 4
Cài đặt, sử dụng ứng dụng “thành phố Thủ Đức”, mỗi hộ gia đình ít nhất 1 tài khoản ứng dụng thành phố Thủ Đức: Ủy ban nhân dân, Tổ công nghệ số cộng đồng, Đoàn thanh niên đi trực tiếp hướng dẫn từng hộ gia đình cài đặt ứng dụng “thành phố Thủ Đức”. Tính đến ngày 18/11/2024 số lượng người cài đặt ứng dụng “thành phố Thủ Đức” là 73.444 tài khoản. Hiện nay, thành phố Thủ Đức đã hoàn thiện nâng cấp ứng dụng này phiên bản 2.0 năm 2024. Ứng dụng nâng cấp từ 16 chức năng lên 28 chức năng phân bổ thành 06 nhóm dịch vụ chính; bổ sung các nội dung tương tác lớn như liên quan lĩnh vực giáo dục, Bản đồ số Tp.HCM tại TP. Thủ Đức, Đăng ký thi đua xây dựng đô thị văn minh và gia đình văn hóa, Thông báo khởi công… tạo sự chuyển biến tương tác với người dân trên toàn diện tất cả các lĩnh vực. Ứng dụng thành phố Thủ Đức không dừng lại ở tra cứu thông tin, cung cấp thông tin mà đây là kênh tương tác trực tuyến chính thức giữa người dân và chính quyền.
Nội dung thứ 5
Chăm lo cho các đối tượng thuộc diện bảo trợ xã hội. Đây là đối tượng được chính quyền thành phố Thủ Đức rất quan tâm, nhằm xoa dịu phần nào nổi đau, khó khăn của người dân. Qua hơn 06 tháng triển khai thí điểm, các phường đã giải quyết được 57 hồ sơ tại 22 khu phố.
Nội dung thứ 6
Hình thành 10 thiết bị wifi miễn phí “không dừng” tại 07 điểm sinh hoạt cộng đồng 5 phường. Vận động 172 hộ kinh doanh dọc các tuyến đường lớn thay đổi mật khẩu thuductoiyeu chia sẽ miễn phí.
Nội dung thứ 7
Vận động hộ gia đình, tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn lắp đặt camera theo hướng dẫn đảm bảo khu phố quản lý được việc ra – vào, an ninh trật tự của cả khu phố.
Bên cạnh việc trang bị camera phục vụ yêu cầu quản lý, Ủy ban nhân dân phường cũng với khu phố khảo sát lắp đạt camera tại các vị trí trọng yếu trên địa bàn phường như những vị trí xung yếu, quan trọng, bao quát các hướng vào, ra địa bàn trên cơ sở đó thực hiện tốt hơn việc giám sát an ninh trật tự, giao thông và giám sát các hành vi gây phát sinh ảnh hưởng môi trường trên địa bàn phường. Các phường đầu tư mới và nâng cấp hệ thống camera từ nguồn xã hội hóa.
Nội dung thứ 8
Quản lý chất thải rắn sinh hoạt
Thêm tiện tiện ích liên kết với ứng dụng Grac để quản lý và thu tiền quản lý chất thải rắn sinh hoạt: Thông tin dữ liệu về chủ nguồn thải và các thông tin về phân loại, thu gom, vận chuyển chất thải rắn để vận hành thông suốt ứng dụng quản lý chất thải rắn sinh hoạt được cập nhật đầy đủ. Phường Bình Chiểu đã cập nhật 9064 chủ nguồn thải lên ứng dụng Grac, trong đó có 356 chủ nguồn thải trên địa bàn khu phố 37, 38; phường Hiệp Bình Phước đã cập nhật 1.140 chủ nguồn thải; Phước Long A đã cập nhật 2.957 chủ nguồn thải; Thảo Điền đã cập nhật 3.109 chủ nguồn thải lên ứng dụng Grac. Việc thanh toán phí thu gom rác trở nên đơn giản như thanh toán điện, nước
Nội dung thứ 9
Quản lý môi trường
Cập nhật dữ liệu GIS về vị trí không gian và thuộc tính của các lớp dữ liệu cá nhân, hộ kinh doanh, doanh nghiệp được cấp Giấy phép môi trường; dữ liệu xử lý vi phạm hành chính; vị trí phát sinh rác; thùng rác công cộng; nhà vệ sinh công cộng; trạm trung chuyển rác… liên kết vào dữ liệu hệ thống thông tin thành phố Thủ Đức
Nội dung thứ 10
Lắp đặt hệ thống chiếu sáng năng lượng mặt trời dọc các tuyến đường, hẻm chưa được phủ sáng điện nhà nước và dân lập; lắp đặt đèn chiếu sáng thông minh. Các phường đã phối hợp rà soát với khu phố các tuyến đường đã lắp đặt hệ thống chiếu sáng công cộng và chiếu sáng dân lập. Qua đó đề xuất công ty chiếu sáng công cộng lắp đặt hệ thống chiếu sáng công cộng các tuyến đường trên địa bàn khu phố thí điểm. Hiện nay đã lắp đặt xong hệ thống chiếu sáng công cộng khu phố các khu phố, đảm bảo phủ sáng toàn bộ tuyến đường, hẻm. Đã lắp đặt 03 thiết bị chiếu sáng năng lượng mặt trời.
Nội dung thứ 11
Triển khai Giao ước đăng ký xây dựng đô thị văn minh thông qua ứng dụng thành phố Thủ Đức đến từng hộ gia đình.
Người dân chỉ cần một phút thực hiện xong việc đăng ký thi đua gia đình văn hóa, các nội dung của giao ước được thể hiện trên app “thành phố Thủ Đức”. Đến nay, 34/34 phường triển khai thực hiện, đã có 7.355 hộ gia đình đăng ký tham gia; góp phần nâng cao số lượng người dân biết và sử dụng App thành phố Thủ Đức. Với nội dung: nội dung đăng ký thực hiện giao ước thi đua và nội dung cám ơn của chính quyền thành phố Thủ Đức.
Nội dung thứ 12
Triển khai cấp chữ ký số miễn phí cho người dân
Đã kích hoạt trên 2.500 chữ ký số cho người dân. Hoạt động này tiếp tục duy trì thực hiện trên địa bàn các phường, dự kiến đến cuối năm 2024 cấp 6000 chữ ký số.
Nội dung thứ 13
Triển khai Thư viện số cộng đồng triển khai đến từng hộ gia đình trên địa bàn phường, đồng thời triển khai Thư viện số cộng đồng đến hộ gia đình, người dân trên địa bàn với các tủ sách về pháp luật, Tủ sách về Bác, Tủ sách thiếu nhi, Tủ sách khoa học thường thức, 644 quy ước cộng đồng để người dân thuận tiện tra cứu và tham khảo trên App Thủ Đức.
Nội dung thứ 14
Số nhà có tọa độ trên nền GIS
Đã chuẩn hóa và cập nhật lại đến nay 234.689 số nhà, hiển thị tọa độ số nhà trên nền không gian địa lý (GIS) tại 31/34 phường. Riêng 03 phường còn lại đang xử lý số liệu để cập nhật trên phần mềm.
Nội dung thứ 15
Xây dựng Bản đồ số Mẹ Việt Nam Anh Hùng: Đã thực hiện 100% dữ liệu Mẹ Việt Nam anh hùng còn sống (7/7) và 100% dữ liệu Mẹ Việt Nam anh hùng đã mất (312/312) lên hệ thống Bản đồ thành phố Thủ Đức. Việc này nhằm số hóa, lưu trữ và lan tỏa những hy sinh to lớn của Mẹ Việt Nam anh hùng dành cho Tổ quốc, đời đời ghi ơn các thế hệ cha ông đã hy sinh xương máu cho tự do của đất nước.
Đây là mô hình này được cả hệ thống chính trị và Nhân dân, các trường Đại học trên địa bàn thành phố Thủ Đức thống nhất, đồng lòng thực hiện, mô hình đã được đánh giá, sơ kết và nhân rộng ra toàn thể 644 khu phố trên địa bàn 34 phường.
Mô hình “khu phố thông minh” thu nhỏ phản ánh mức độ đô thị thông minh, chuyển đổi số của thành phố Thủ Đức, hướng đến người dân, doanh nghiệp, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, rút ngắn khoảng cách giữa người dân với chính quyền, tạo sự tương tác giữa người dân và chính quyền địa phương thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin, tiêu biểu qua ứng dụng “thành phố Thủ Đức”. Đây là mô hình khả thi, sát thực tế và phù hợp với mục tiêu phát triển của thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh là hướng tới xây dựng đô thị thông minh, chuyển đổi số, phù hợp với xu hướng phát triển của đất nước.
Xây dựng Hệ thống quản lý “khu phố thông minh” là công cụ cần thiết để theo dõi, đề xuất biện pháp, điều chỉnh kịp thời vận hành xây dựng thành công “khu phố thông minh”.